Lądujemy – i co dalej?
Miasto ma trzy lotniska; Bromma – (prawie) w samym mieście, stąd na przykład politycy latają do innych szwedzkich miast, albo do Brukseli, Arlanda – duży międzynarodowy port lotniczy, i Skavsta – to już Nyköping nie Sztokholm i tu przylatują głównie linie budżetowe.
Lotnisko Arlanda
Na tym etapie karta przejazdowa komunikacji miejskiej niekoniecznie jest nam jeszcze potrzebna, ale już możemy kupić ją w kiosku sieci Pressbyrån w hali przylotów. Więcej szczegółów na temat karty nieco niżej. Zwłaszcza, że mimo bardziej oczywistych sposobów dostania się z Alandy do miasta, można to zrobić komunikacją miejską – o tym za chwilę.
Port lotniczy Arlanda leży 40 km na północ od Sztokholmu i by dostać się stąd do miasta, po wyjściu z zamkniętej strefy lotniska, mamy następujący wybór: autobus lotniskowy, szybki pociąg, taksówka i autobus miejski (w właściwie podmiejski) w polaczeniu z pociągiem podmiejskim (pendeltåg).
Autobus z lotniska Arlanda
Firma przewoźnicza nazywa się Flygbussarna (Autobusy lotnicze). Bilety można kupić przez Internet lub na lotnisku, w automacie w hali przylotów. Warto od razu kupić powrotny. Autobusy jadą z lotniska w co najmniej kilka miejsc w okolicy Sztokholmu więc warto sprawdzić, czy koniecznie musimy jechać do samego centrum. Oto przykład cen na trasie Arlanda – Stockholm C (Centralny).
Cena biletu (2023 r.):
– osoba dorosła – w jedna stronę 129 kr, w obie strony 209 kr,
– dziecko od 8 do 17 lat – w jedna stronę 119 kr, w obie strony 189 kr.
Są też rabatowane przejazdy grupowe, już od trzech osób.
Czas jazdy: ok. 40 min.
Przystanki: po opuszczeniu lotniska jest ich siedem. Więcej dowiesz się ze strony internetowej Flygbussarna
https://www.flygbussarna.se/arlanda
Na sztokholmski Dworzec Centralny odjazdy są co 15 minut z lotniska, i co 20 min na lotnisko z miasta.
Szybki pociąg Arlanda Express
Bilety można kupić przez Internet lub w automacie w hali przylotów.
Cena biletu (2023):
– osoba dorosła – w jedna stronę 320 kr, w obie strony 600 kr,
– dziecko od 0 do 7 lat – bezpłatnie,
– dziecko od 8 do 17 lat – bezpłatnie jeśli w towarzystwie osoby dorosłej (powyżej 26 lat),
– dziecko od 8 do 17 lat – jeśli jedzie bez opieki, cena biletu młodzieżowego czyli w jedna stronę 160 kr, powrotny 320 kr.
– młodzież 18 – 25 lat – w jedna stronę 160 kr, w obie strony 320 kr.
– emeryci (65 lat i starsi) – w jedna stronę 210 kr, w obie strony – 420 kr.
Są też rabatowane przejazdy grupowe już od dwóch osób oraz okresowe bonifikaty.
Czas jazdy: 18 min.
Przystanki: 0
Taksówka z lotniska Arlanda
Korporacji jest dużo, niektóre jednoosobowe i nie zawsze uczciwe; było wokół tego trochę afer. Dobrze więc mieć się na baczności i zapytać kierowcę przed kursem jaką cenę proponuje. Na szybie tylnego siedzenia powinna być naklejka z ceną między miastem a lotniskiem.
Cena taksówki
Firma zawiadująca lotniskiem, Svedavia, na swojej stronie internetowej rozwinęła temat taksówek i podaje, że przejazd z Arlandy do Sztokholmu standardowym samochodem, dla od 1 do 4 pasażerów nie powinien kosztować więcej niż 700 kr, a kurs samochodem większym (5-8 osób) nie powinien być droższy niż 1200 kr.
https://www.swedavia.com/arlanda/taxi/?_ga=2.75931741.998203900.1682325366-338426343.1682325366
Rezerwacja przez Internet – wydaje się być możliwa nawet z zagranicy, na przykład przez aplikację jednej z szanujących się korporacji Taxi Stockholm: https://www.taxistockholm.se/en/
Uber też proponuje trasę między Arlandą a miastem: https://www.uber.com/global/en/airports/arn/
Komunkacją miejską z lotniska Arlanda
Opcja 1
Przy terminalach 2, 3 i 5 mamy przystanek podmiejskiego (czerwonego) autobusu linii 583. Jego końcową stacją jest miejscowość Märsta. Tu autobus ma pętlę przy stacji pociągu podmiejskiego „pendeltåg”. Märsta to ostatnia stacja tej linii pociągu i z niej w 30 minut dojedziemy do Sztokholmu, na Dworzec Centralny, czyli do stacji T-Centralen (kierunek pociągu: na Nynäshamn).
Ponieważ każdy bilet (jednostka na karcie przejazdowej) ważny jest 75 minut, bez problemu wystarczy nam na całą trasę.
Jeśli nie zdążysz na tym wczesnym etapie swej podróży kupić jeszcze karty przejazdowej SL, zapłacić możesz swoją kartą płatniczą/kredytową, przykładając ja po prostu do czytnika w autobusie i na stacji pociągu. O tym więcej poniżej.
Ten sposób jest oczywiście najtańszy i nie aż tak czasochłonny jak by się mogło wydawać. Wart uwagi, zwłaszcza jeśli mamy mały bagaż. Podziękowania dla Pana Adama, który komentarzem na FB zwrócił mi uwagę na ten wariant.
Opcja 2
Lotnisko Arlanda to także stacja podmiejskiego pociągu pendeltåg. Stacja jest podziemna, nazywa się Arlanda Central, leży miedzy terminalami 4 a 5 i z niej odchodzą pociągi do Dworca Centralnego w Sztokholmie (stacja T-centralen). Pociąg jedzie w kierunku na Södertelje. Podróż trwa 39 minut.Aby skorzystać z tej możliwości, oprócz miejskiej karty przejazdowej SL, potrzebujemy specjalnego biletu peronowego (zwanego tutaj „stationsavgiaft) który kosztuje 130 kr i możemy go kupić w hali przylotów lotniska Arlanda, w stoisku informacji SL (Stockholms Lokaltrafik).
Lotnisko Skavsta
Na tym etapie karta przejazdowa komunikacji miejskiej nie jest nam jeszcze potrzebna ale już możemy kupić ją w kiosku sieci Pressbyrån w hali przylotów. Więcej szczegółów nieco niżej.
Skavsta leży 111 km na południe od Sztokholmu i by dostać się do miasta, po wyjściu z zamkniętej strefy lotniska mamy następujący wybór: autobus lotniskowy albo prywatny przewóz osób.
Autobus z lotniska Skavsta
Firma nazywa się Flygbussarna (Autobusy lotnicze). Bilety można kupić przez Internet lub na lotnisku, w automacie w hali dostarczania bagażu i przylotów. Warto kupić powrotny.
Odjazdy z lotniska zsynchronizowane są z przylotami więc można się spodziewać, że po wyjściu z budynku lotniska, na przystanku czekał będzie autobus do miasta, albo dwa.
Odjazdy na lotnisko także zgrane są z odlotami ale zarówno przewoźnik, jak i zarząd lotniska radzą, by wyjechać z miasta co najmniej 3 godziny przed odlotem.
Cena biletu (2023 r.):
– osoba dorosła – w jedna stronę 219 kr, w obie strony 438 kr
– dziecko od 8 do 17 lat – w jedna stronę 199 kr, w obie strony 398 kr.
Czas jazdy: ok. 80 min.
Przystanki: 0.
Więcej informacji na stronie internetowej Flygbussarna
https://www.flygbussarna.se/pl/skavsta
Transfer samochodem z lotniska Skavsta
Internet znajduje tutaj firmę Suntravel. Osobiście nie znam, ale informuję, że istnieje:
https://www.suntransfers.com/pl/sztokholm-skavsta-lotnisko
Lotnisko Bromma
Leży w obrębie miasta i co roku podejmowana jest dyskusja, czy przypadkiem nie należałoby go zamknąć, ale jakoś trwa. Linie lotnicze, którymi można tu przylecieć to małe krajowe Bra, Skåneflyg, Västflyg oraz zagraniczny przewoźnik Brussels Airlines.
Jeżeli zdarzyłoby nam się tu wylądować, do centrum Sztokholmu mamy stąd autobus lotniczy firmy Flygbussarna (za 198 kr dla osoby dorosłej w wersji w obie strony), autobus miejski linii 113 a potem metro, oraz kilka innych bardziej skomplikowanych opcji, które łatwo sprawdzić na Google.
Gdy jesteś już w mieście…
Zaczynamy od założenia, że z lotniska przyjeżdżamy do centrum Sztokholmu, na stację/terminal T-Centralen. Stąd planujemy dalsze kroki i być może przejazd metrem, autobusem, tramwajem czy pociągiem podmiejskim. Na wszystkie te warianty karta jest jedna i ta sama, wystarcza nawet na kilka linii statkiem (o czym poniżej).
Karta jest zielona, nazywa się SL-kort (wym: Es-El-kurt) i kosztuje 20 kr.
Uwaga! Zanim rozwiniemy temat zielonej karty dobrze wiedzieć, że za przejazdy możemy płacić własną kartą płatniczą/kredytową, przykładając ją po prostu do czytnika w metrze czy autobusie. Jadąc gdzieś kilkakrotnie wychodzi to jednak drożej niż z SL-kort, której warianty okresowe są lekko rabatowane. Ale po kolei…
Gdzie się po zieloną kartą udać?
– Jeśli z lotniska przejeżdżamy na T-Centralen, mamy tu siedzibę SL-Center, gdzie nie tylko możemy kupić kartę ale też zadać wszystkie pytania.
– Nie jest to oczywiście jedyne miejsce gdzie możemy kupić i/lub naładować kartę. Można to także zrobić na dowolnej stacji metra, których większość ma przy wejściu na peron stanowisko z kasą i personelem. Niestety nie przy każdym wejściu do stacji, dlatego zanim się rozeznamy, dobrze jest na początek „nabić” kartę chociaż kilkoma przejazdami.
Robią to także kioski/sklepy sieci Pressbyrån – są w pobliżu metra i stacji kolejki podmiejskiej, na ziemi albo pod.
Dla tych, którzy z poprzednich pobytów pamiętają automaty do ładowania kart przejazdowych informacja, że zostały wycofane. Teraz mamy nowy system.
Przewoźnik SL rekomenduje telefoniczną aplikację pod krótka nazwą SL, która umożliwia „podpięcie” karty do konta bankowego i samodzielne ładowanie jej prze telefon. Firma twierdzi, że aplikacja działa także na telefony rejestrowane poza Szwecją.
Kolejna uwaga! – Za chwilę się przekonamy, że jeżdżenie po Sztokholmie może być odczuwalne dla portfela; 3 przejazdy to bilet wstępu do muzeum albo lunch. Dlatego, jeśli mamy zamiar zatrzymać się w centrum, warto spojrzeć na plan miasta, sprawdzić odległości i rozważyć spacery. Tu wiele wartych uwagi miejsc leży naprawdę blisko siebie a przy okazji lepiej poznajemy miasto. Ja moim Gościom ładuję na początek kartę 5-6 przejazdami, które z powodzeniem wystarczają na 3 dni. A jak nie, doładowywuję kolejnymi. Jeśli natomiast planujemy dalsze wycieczki, karta na 24 albo 72 godziny jest bardzo praktyczna.
Ceny przejazdów miejskimi środkami komunikacji
Kupując kartę z pewnością spotkamy się z pytaniem jaki jej wariant nam odpowiada. Dobrze wiedzieć, że prawo do zniżki mają:
– dzieci i młodzież w wieku od 6 do 20 lat oraz:
– osoby powyżej 65 lat.
– Dzieci do 6 lat jeżdżą za darmo.
A oto wybór kart:
– 24 godziny, pełna cena 165 kr, ze zniżką: 110 kr,
– 72 godziny, pełna cena 330 kr, ze zniżką 220 kr,
– 7 dni, pełna cena 430 kr, ze zniżką 290 kr,
– 30 dni, pełna cena 970 kr, ze zniżką 650 kr,
– 90 dni, pełna cena 2180 kr, ze zniżką 1880 kr,
– 1 rok, pełna cena 10 190 kr, ze zniżką 6830 kr.
Jeżeli przewidzenie ilości potrzebnych przejazdów jest na początku pobytu zbyt trudne, można „nabić” kartę dowolną ilością przejazdów i zapłacić za nie po prostu wielokrotność ceny jednego biletu, który dla osoby dorosłej kosztuje 39 kr.
Uwaga! W Sztokholmie nie ma podziału na strefy; innymi słowy niezależnie od tego czy jedziemy jeden przystanek, czy też robimy daleką trasę z dwoma przesiadkami – cena biletu jest taka sama.
Jak i czym jechać
Autobus
Gdy nam się nie spieszy – świetny wybór; zawsze można zobaczyć trochę miasta.
Autobusy czerwone o dwucyfrowych numerach to tzw. zwykłe, czerwone o trzycyfrowych numerach dochodzą do odległych przemieść, a niebieskie o jednocyfrowych numerach są nieco szybsze bo mają mniej przystanków i częściej chodzą, co za tym idzie – nieco w nich luźniej.
Ostatni autobus (poza nocnymi) to najczęściej nie później niż północ, a późnym wieczorem mamy często tylko dwa – trzy autobusy na godzinę. Warto sprawdzić rozkład: https://mitt.sl.se/reseplanering/tidtabeller
Do autobusu wsiadamy tylko wejściem obok kierowcy, bo tam znajduje się czytnik karty.
Osoby z niepełnosprawnością albo z wózkiem dziecięcym wchodzą środkowymi drzwiami, bo tam jest miejsce dla ich „pojazdów”.
Metro czyli Tunnelbana
Na każdej stacji jest szczegółowa mapa sztokholmskiego metra, którego pociągi kursują w godzinach szczytu co 2-3 min, ale poza nimi, w zależności od stacji i pory dnia, dobrze się przygotować na 5 – 10 minut, a nawet kwadrans czekania, w zależności od pory i stacji. Pierwszy pociąg rusza ok. 05:00, ostatni ok. 01:00. W weekendy metro kursuje całą noc.
Tramwaje
W centrum miasta mamy tylko jedną ich linię; – z okolic Dworca Centralnego do atrakcji takich jak Skansen i Muzeum Abby. Na obrzeżach Sztokholmu także biegnie linia elektrycznego tramwaju, stanowiąca swego rodzaju obwodnicę, często połączoną ze stacjami metra.
Do tramwaju wchodzimy każdymi drzwiami. Tu na pokładzie jest personel, który sprawdza nasze bilety.
Pociągi podmiejskie
Są ich dwa typy:
– pendeltåg – czyli w dosłownym tłumaczeniu „wahadłowy pociąg”, łączący ze stolicą odległe ośrodki całego województwa, takie jak Märsta czy Södertelje.
– Roslagsbanan, Saltsjöbanan i Lidingöbanan – trzy starsze i znacznie krótsze linie, które powstały, by dzielnice willowe połączyć z centrum miasta.
Jeśli mamy plan by pojechać gdzieś „pendeltågiem”, ich stacje są w mieście na Dworcu Centralnym T-Centralen, przy placu Odenplan (pod ziemią) i w dzielnicy Södermalm, stacja nazywa się Stockholm Södra.
A jeśli chcemy odwiedzić dzielnice willowe i wyspę Lidingö pozostałymi trzema pociągami: Roslagsbanan odchodzi ze stacji Norra Station (stacja metra Tekniska Högskolan), Saltsjöbanan ze stacji metra Slussen, a Lidingöbanan ze stacji metra Ropsten.
Statki
Z tych, które widzimy przy nabrzeżach, większość jest wycieczkowa, ale jest kilka linii, na których kursują małe statki/promy objęte zieloną kartą SL. Powiewa na nich (jeszcze niebieska…) flaga z białym emblematem SL. Sa to:
– Linia 80 (23 przystanki). Z Nybroplan (tu gdzie Teatr Dramaten) do Ropsten (końcowa stacja jednej z linii metra) przez dzielnicę Nacka, gdzie czasem w zimie bywa koniec trasy.
– Linia 82 (3 przystanki). Krótka trasa między nabrzeżem przy stacji metra Slussen a parkiem Djurgården (gdzie mamy muzea Abby, statku Vasa i Nordyckie…).
– Linia 83 (21 przystanków). Z nabrzeża Strömkajen (przy Grand Hotelu) do wyspy Rindö, przez miłe misteczko Vaxholm.
– Linia 89 (5 przystanków). Z nabrzeża przy Klara Mälarstrand (obok Ratusza) na wyspę Ekerö.
Tu dokładniejsza informacja co do przestanków oraz linki do mapek każdej z tras: https://sl.se/reseplanering/kartor/kartor-for-pendelbatslinjerna
Pamiętajmy, by czekając na statek na jakiejś małej przystani, dać motorniczemu znak, że ma po nas podpłynąć. W tym celu używamy semafora, ustawiając jego tarczę „pionowo”, tak by jej powierzchnia widoczna była z daleka …
Życzymy pięknych wrażeń!
Hej Sztokholm! 
Skomentuj